Annemiek van Vleuten, Marianne Vos en de andere Nederlandse rensters zijn zaterdag torenhoog favoriet tijdens het WK wielrennen op de weg voor dames in België. 46 jaar geleden won in datzelfde land Tineke Fopma de wereldtitel. De Thoolse van Friese komaf kijkt met plezier en trots terug op de belangrijkste dag van haar wielercarrière.
Keetie van Oosten-Hage was bij het WK dat in de Ardennen werd verreden de kopvrouw van de Nederlandse ploeg. “We reden als peloton over een autocircuit,” vertelt Fopma.”De Francaise Gambillon – die tweevoudig wereldkampioen was- bleef steeds in het wiel zitten van Keetie. Ik ben toen weggereden om als springplank te dienen maar ze hebben me nooit meer ingehaald.”
Hoewel het dameswielrennen destijds weinig status had en enkele dagen later Henny Kuiper wereldkampioen werd bij de profs, was er relatief veel media aandacht voor haar prestatie. “Ik stond in de kranten en Theo Koomen heeft me geïnterviewd voor de radio. 1975 was het jaar van de vrouw. Ik denk dat dat ook heeft meegespeeld.”
Fopma afkomstig uit een dorp bij Leeuwarden verhuisde het jaar daarna naar Goeree en vervolgens Tholen om dichter bij de wedstrijden te wonen. In Friesland werd nauwelijks gekoerst. Ze bleek geen eendagsvlieg. Ze werd in ‘77 vijfde bij het WK in Venezuela en twee jaar later veroverde de Thoolse Friezin de Nederlandse titel.
Haar pech lijkt dat haar carrière samenviel met die van de Smerdiekse Keetie van Oosten-Hage, die het vrouwenwielrennen in de jaren zestig en zeventig domineerde. Zelf relativeert Fopma dat. “Keetie was natuurlijk van uitzonderlijke klasse en vaak sterker dan de rest. Aan de andere kant, ik heb ook veel van haar geleerd.”
In een vitrinekast van streekmuseum de Meestoof in Sint Annaland liggen prijzen uitgestald waar Van Oosten-Hage, haar zuster Bella en Fopma voor reden. Een strijkbout, een pot met uien, een theelepeltje en een geldprijs van vijf gulden. “Die meiden van tegenwoordig staan onder contract bij een sponsor. Ze hebben gewoon een salaris. Wielrennen heeft mij alleen maar geld gekost,” zegt Fopma. “Ik heb overdag er altijd bij gewerkt als geschiedenislerares.”
Een paspop in de vitrinekast draagt de regenboogtrui van Fopma. “Ik heb hem maar enkele keren aangetrokken bij wedstrijden. Hij zit veel te ruim. Ik denk dat het een mannenmaat is. Bovendien wilde ik hem netjes houden. Het is per slot wel de trui, waarin ik naar het Wilhelmus heb staan luisteren.
Fopma woont dit weekend het WK in België bij, samen met Van Oosten-Hage, haar vriendin. De twee zijn als oud-wereldkampioenen eregasten van de organisatie.
Onze verslaggever Peter Huijsman sprak onlangs met Tineke Fopma en dat gesprek kunt u hier beluisteren.
